Ăn chay hiện đang là xu hướng phát triển tại nhiều quốc gia trên thế giới .Theo baophapluat.vn tại Việt Nam có khoảng 10% dân số thực hiện chế độ ăn chay, trong khi đó ở thế giới lên đến 20%. Không dừng lại tại đó, hiện tại đã có hơn 1200 quán chay tại TP.HCM và hơn 2000 quán chay đăng ký trên app giao hàng.

Như thế nào là ăn chay ?

Ăn chay là chế độ ăn không dùng động vật ( thịt, cá, hải sản… ) mà thay vào đó là dùng các sản phẩm đến từ thực vật ( trái cây, rau củ, quả, đậu hủ …).

Nhiều người lựa chọn áp dụng theo chế độ ăn chay vì lý do cá nhân hoặc tôn giáo, đôi khi bắt nguồn từ các vấn đề đạo đức, chẳng hạn như không giết hại động vật. Ngoài ra, cũng có người quyết định ăn chay để bảo vệ môi trường sống xung quanh, vì việc chăn nuôi động vật góp phần làm gia tăng lượng khí thải nhà kính, khiến thay đổi khí hậu và những nguồn tài nguyên thiên nhiên khác.

5 chế độ ăn chay thường gặp

Thức tế, ăn chay không nhàm chán và khô khan như bạn nghĩ.Dưới đây là các chế độ ăn chay thường gặp

Chế độ ăn chay Lacto- Ovo : Đây là chê độ ăn chay phổ biến nhất. Đơn giản là bạn không ăn thịt cá nhưng sử dụng các sản phẩm làm từ sữa động vật và trứng.

Chế độ ăn chay Lacto : Ăn chay nhưng sử dụng các sản phẩm từ sữa động vật như: Kem, sữa tươi, bánh kem,sữa chua, phô mai…

Chê độ ăn chay Ovo : Bên cạnh việc ăn chay sử dụng các sản phẩm đến từ thực vật thì chế độ này người ăn chay sẽ dùng thêm trứng.

Chế độ ăn chay Pescatarian : Chế độ này không ăn thịt nhưng vẫn ăn hải sản, cá.mưc.. Đây là chế độ ăn chay thường được sử dụng đối với Thiên Chúa Giáo và hồi giáo.

Chế độ ăn thuần chay Vegan : Không trứng, không sữa, không mật ong,không dùng đồ da, không dùng mỹ phẩm thử nghiệm trên động vật. Ngoài ra theo đạo phật ăn thuần chay còn không dùng ngũ hành tân ( hành, tỏi, hẹ, nén,kiệu). Nói chung ăn thuần chay là hoàn toàn không sử dụng các sản phẩm liên quan đến động vật, cũng như gây tác hại xấu đến môi trường.

Tuỳ vào mục đích, lối sống nên có mỗi cá nhân sẽ lựa chọn chế độ ăn khác biệt. Tuy nhiên, đa phần mục đích ăn chay đều hướng đến sức khoẻ, yêu môi trường, yêu động vật.

Những lưu ý khi lựa chọn chế độ ăn chay.

Chế độ ăn chay có thể được coi là một lựa chọn ăn uống bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nó cũng có thể có khả năng làm tăng sự thiếu hụt chất dinh dưỡng trong cơ thể.

Thịt, cá và gia cầm có thể cung cấp cho cơ thể bạn một lượng lớn axit béo omega-3, protein và các chất dinh dưỡng quan trọng khác như vitamin B12, selen, sắt và kẽm. Ngoài ra, các sản phẩm từ động vật như trứng và sữa cũng chứa nhiều vitamin B, vitamin D và canxi. Do đó, loại bỏ thịt và các sản phẩm động vật khác khỏi chế độ ăn hàng ngày có thể dẫn đến thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu này.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người ăn chay có nguy cơ bị thiếu hụt các chất như sắt, protein, canxi, vitamin B12 và i-ốt cao hơn những người khác. Khi cơ thể thiếu các vi chất dinh dưỡng quan trọng này, nó có thể dẫn đến các tình trạng như suy nhược, mệt mỏi, tổn hại sức khỏe của xương, thiếu máu và một số vấn đề về tuyến giáp.

Để đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và bù đắp những thiếu hụt có thể xảy ra, người ăn chay nên bổ sung nhiều loại rau xanh, hoa quả tươi, nguồn protein từ thực vật, ngũ cốc nguyên hạt, một số loại thực phẩm chức năng, thực phẩm chức năng hoặc vitamin tổng hợp.

Các chất cần bổ sung cho người ăn chay

Bạn nghĩ ăn chay thiếu chất? Đó là do bạn không áp dụng các chất dinh dưỡng trong món ăn một cách hợp lý. Dưới đây là một số cách giúp kết hợp những chất dinh dưỡng trên vào chế độ ăn chay của bạn:

Sắt: Giảm thiếu máu thiếu sắc. Duy trì các tế bào, da, tóc, móng khỏe mạnh. Đây là chất được cung cấp đến từ trứng các sản phẩm từ đậu nành,các loại đậu, bánh mì nguyên cám và các loại hạt.

Protein: Bạn có thể lựa chọn các nguồn như đậu phụ, các loại đậu, bánh mì kẹp thịt chay, bơ hạt, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, trứng, rau dền;

Kẽm: Giúp cải thiện chức năng của hệ miễn dịch, thường được tìm thấy nhiều trong sữa đậu nành, trứng, rau, sữa chua, phô mát, các loại hạt, ngũ cốc ăn sáng bổ sung kẽm, đậu lăng, nấm, mầm lúa mì;

Canxi: Giúp tăng cường và xây dựng hệ xương. Bạn có thể đảm bảo nguồn cung cấp canxi cho cơ thể thông qua những thực phẩm bổ dưỡng như sữa chua, pho mát, đậu phụ, đậu e,thạnh nhân, sữa hạnh nhân, các loại rau xanh lá;

Vitamin B2: Nó có tác dụng giúp Giúp cơ thể hấp thu và sử dụng vitamin, khoáng chất khác, chất chống oxy hóa tốt, giúp kiểm soát các gốc tự do, phòng ngừa bệnh tật, tăng cường hệ miễn dịch. Sữa bò, hạnh nhân, nấm, sữa chua và sữa đậu nành đều là những nguồn cung cấp vitamin B2 vô cùng dồi dào;

Vitamin B12: Bạn có thể bổ sung chúng qua các đồ uống làm từ đậu nành, thịt thuần chay và một số loại ngũ cốc ăn sáng;

Axit Alpha-Linolenic (Omega-3): Omega 3 còn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, tốt cho da, kiểm soát lượng dầu của da, kiểm soát độ ẩm của da, ngăn ngừa sự tăng lớp sừng của nang lông, ngăn ngừa lão hóa da sớm và mụn. Chúng có nhiều trong hạt lanh xay, dầu hạt cải, dầu hạt lanh, dầu óc chó, quả óc chó, đậu phụ hoặc đậu nành.